صدای ناقوس جنگ ارمنستان و جمهوری آذربایجان؛ مذاکره، راه حل اصلی مناقشه قره باغ
– تا پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری آذربایجان و ارمنستان هیچ اختلاف مرزی نداشتند و پس از استقلال جمهوریهای شوروی، برخی اختلافات آغاز شد.
در اختلافات میان این دو کشور که با ایران نیز مرز مشترک دارند، ترکیه از جمهوری آذربایجان حمایت میکند و روسیه نیز از ارمنستان؛ روسیه در خاک ارمنستان یک پایگاه نظامی مهم دارد و وجود این پایگاه نظامی و البته دوری ارمنستان از غرب باعث شده تا مسکو به ایروان اهمیت بیشتری بدهد.
طرفداری از هر یک از کشورهای درگیر در مناقشه قره باغ، بر آتش جنگ باکو و ایروان خواهد افروخت.
اکنون بار دیگر پس از حاکم شدن آتش بس در مناقشه قره باغ، جمهوری آذربایجان و ارمنستان جنگ را آغاز کردهاند که البته گسترش این درگیریها برای ایران نیز دردسر ساز خواهد بود.
در همین چند روز گذشته در جنگ میان باکو و ایروان، چند گلوله خمپاره از آن سوی مرز به روستاهی مرزی کشورمان برخورد کرده که خوشبختانه تلفات جانی نداشته است.
جمهوری آذربایجان با رژیم صهیونیستی روابط سیاسی و امنیتی دارد، با وجود مخالفتهای مردم مسلمان این کشور، دولت اقدام به گشایش سفارت رژیم اسرائیل در باکو نمود.
ارمنستان نیز به تازگی روابط دیپلماتیک خود را با رژیم صهیونیستی برقرار کرده و سفارت خود را در «تل آویو» برپا کرد، اما تاکنون این روابط به گرمی روابط باکو و «تل آویو» نبوده است.
موضوع اسرائیل را مطرح کردیم چرا که نمیتوان تحریکات این رژیم را در ایجاد درگیری در منطقه قره باغ میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان نادیده گرفت.
نخستسن جنگ میان این دو کشور در دهه ۸۰ میلادی آغاز شد و به مدت ۶ سال طول کشید.
اینکه در مناقشه قره باغ کدام طرف حق دارد، باید پای میز مذاکره و گفتوگو با ارائه ادله و اسناد و مدارک برای اثبات ادعای خود اقدام کند و قطعاً جنگ در این منطقه و با توجه به شرایط دنیا تصمیم درستی نیست.
ایران بارها در هنگام درگیری با میانجیگری توانسته است به جنگ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان پایان دهد، اما هیچگاه مسئله حل و فصل نشده چرا که طرفین درگیری تاکنون حاضر به مذاکرات جدی که به نتیجه برسد نشدهاند.
تنها راه برای پایان دادن به درگیریها باکو و ایروان بر سر مناقشه قره باغ مذاکرات است، مذاکراتی که باعث نشود کشورهای فرامنطقه وارد آن شوند.
ایران به خاطر هم مرز بودن با دو کشور از حق بیشتری برخوردار است، روسیه و ترکیه نیز با کنار گذاشتن سیاست طرفداری از جمهوری آذربایجان و ارمنستان باید نقش مثبتی بازی کنند.
ظرفیت حل اختلافات باکو و ایروان در منطقه وجود دارد تنها کافی است دو کشور درگیر با حضور نمایندگان سه کشور ایران، روسیه و ترکیه پای میز مذاکره حاضر شوند و اختلافات خود را بر اساس آنچه که ادعا میکنند، مطرح کنند.
گسترش درگیریها و شکل گیری یک جنگ تمام عیار بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، تبعات زیادی برای منطقه خواهد داشت؛ در این میان ایران ضمن آنکه در این درگیریها به خاطر مرز مشترک و روابط خوبی که با این دو کشور دارد، نمیتواند نسبت به عواقب آن بی تفاوت باشد.
بیش از ۳۰ سال است که اختلافات باکو و ایروان حل نشده باقی مانده است و تبدیل به یک زخم کهنه شده که اگر فکری به حال آن نشود، بحران در منطقه قفقاز گسترش خواهد یافت و محلی برای فتنه انگیزی کشورها و رژیمهایی خواهد شد که خواهان آرامش و صلح در مرزهای ایران نیستند.